(नेपाली काँगे्रसको भातृ संगठन नेपाल विद्यार्थी संघबाट राजनीति सुरु गर्नुभएका महिला नेतृ प्रतिमा गौतम नेपाल विद्यार्थी संघकै ईतिहासमा पहिलो पटक निर्वाचित महिला महामन्त्री हुन् । उहाँ ०६२÷६३ को आन्दोलनमा सक्रिय हुनुहुन्थ्यो ।
उहाँ मुलुककै चर्चित क्षेत्र काठमाडौँ क्षेत्र नं. २ बाट संविधासभाका लागि नेपाली काँगे्रसको तर्फबाट प्रत्यक्षतर्फका उम्मेदवार हुनुहुन्छ । यस क्षेत्रमा पटक पटक हस्तीहरु पराजित हुने गर्दछन् । यस क्षेत्रमा गत नेकपा एमालेका वरिष्ठ नेता एवं पूर्व प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाल, नेकपा एमालेका लिलामणी पोखरेलजस्ता चर्चित हस्तीहरु चुनाव लड्दैछन् ।
हाम्रा व्यवस्थापक सत्यनारायण श्रेष्ठ र मेरो उहाँसँग चुनावकै विषयमा गत शनिबार साँखु साल्खाटोलमा कार्यकर्ता भेटघाटको अवसरमा उहाँ सँग कुराकानी भएको थियो । सोही कुराकानी आधारित अन्तर्वाताको सारसंक्षेप यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ । – सम्पादक)
तपाइँले काठमाडौँको क्षेत्र नं. २ बाटै उम्मेदवार दिनुको कारण के होला ?
म नेपाली काँगे्रसको इमान्दार कार्यकर्ता मलाई नेपाली काँगे्रसले देशको जुनसुकै भू–भागमा खटाउन सक्छ । तर पनि म यस क्षेत्रकै कामनपा वडा नं. ९ को बासिन्दा भएको कारण यस क्षेत्रबाट मलाई चुनाव लड्ने अवसर दिएकोमा म पार्टीलाई धन्यवाद नदिईरहन सक्दिन ।
त्यसैले मैले यो क्षेत्र रोजेको वा यही क्षेत्रबाट मैले चुनाव लड्न खोजेको भन्दा पनि मलाई यो अवसर पार्टीले दिएको हो । पार्टीको यो निर्णयले स्थानीयरुपमा स्थानीय नेता कार्यकर्ताले चुनाव लड्न पाउनुपर्छ भन्ने पक्षको जीत भएको छ ।
तपाइँ यस क्षेत्रको उम्मेदवार, यस क्षेत्रको लागि तपाइँको विकासको एजेण्डा के होला ?
म यसै क्षेत्रको बासिन्दा भएको नाताले पनि यस क्षेत्रको विकास निर्माणकोलागि प्रतिवद्ध छु । तर म अरुले जस्तो चुनावको लागि आश्वासन वा सपना बाँड्दिन । मैले जे गर्ने हो काम गरेरै देखाउँछु । अहिलेसम्म मुलुकको विकास नेपाली काँगे्रस बाहेक अरुले गरेन । सबैको हातहातमा मोबाईल, गाउँगाउँमा बाटोघाटो, घर घरमा रेडियो, टिभी यो सबै नेपाली काँगे्रसले सत्ता चलाएको कारण नै पाएको हो । तर जहाँ गरिबी हुन्छ त्यही कम्युनिष्ट हुन्छ भन्ने सिद्धान्त बोकेका पार्टीहरुले विकासको नाममा विनाश बाहेक केही गरेन । नेकपा एमालेकै कुरा गर्ने हो भने पनि २०४८ देखि २०५१ सम्म उसले गरेका उपद्रवहरु बिर्सन लायक छन् । त्यत्तिखेर सरकारको विरोध गर्नेनाममा सार्वजनिक एवं सरकारी सम्पत्तिको चरम रुपमा विध्वंश मच्चाएका थिए उनीहरुले । जुन घटना सम्झँदा पनि पिडा हुन्छ ।
अर्कोतर्फ नेकपा माओवादीहरुले त जनयुद्ध भन्दै विद्रोह गर्ने क्रममा त राष्ट्रकै सम्पत्ति जनधन दुवैको अचाक्ली नै क्षति गरे । उनीहरुकै कारण आर्थिक रुपमा मुलुक पछाडि परेको हो । उनीहरु मुलुकको आर्थिक प्रगति डबल डिजिट बनाउने सपना त बाँड्छन् तर कहिल्यै पूरा गर्दैनन् । प्रजातन्त्रको पुनस्र्थापनापछि मुलुकमा सबैभन्दा कम आर्थिक प्रगति भनेको गत ४ वर्षको कार्यकालमा भएको हो । यस अवधिभर नेपाली काँगे्रसले शासन सत्ता पाएन । प्रचण्ड, माधव नेपाल, झलनाथ खनाल र बाबुराम भट्टराई यी चारैजना प्रधानमन्त्री भएर आर्थिक प्रगति गर्न सकेन । अझ उल्टो उनीहरुनै आर्थिक प्रगति गर्ने फोस्रो कुरा गर्दैछन् ।
तपाइँले यस क्षेत्रबाट चुनाव जित्ने आधार के हो ?
यस क्षेत्रबाट जितेका सबै कम्युनिष्ट नेताहरु चुनाव जितेपछि कहिल्यै फर्केर नआएको कारण यस क्षेत्रका जनताले यो पटक भने काँगे्रस र रुखलाई हेरेर बसेका छन् । “कम्युनिष्टलाई हेरेँ पटक पटक एक पटक हेरौँ काँगे्रसलाई” भन्ने अभियान नै गाउँ बस्ती र शहरका गल्ली गल्ली सम्म लहर नै चलेको छ । आम जनताको यो भावना नै मेरो जित्ने आधार हो । त्यसमाथि नेपाली काँगे्रसको यस क्षेत्रमा चुस्त दूरुस्त एवं शक्तिशाली संगठन छ । त्यसैले यो पटक नेपाली काँगे्रसले यो क्षेत्र जितेर इतिहास रच्नेछ । म यसै क्षेत्रको बासिन्दा भएको कारण यो क्षेत्रबाट कहिल्यै भाग्न सक्दिन । यो मेरो कर्म क्षेत्र हो ।
तपाइँलाई त माधव नेपाललाई जिताउन उम्मेदवारी दिएको भन्ने चर्चा छ नि ?
यो अफवाह मात्रै हो । नेपाली काँगे्रसले पहिलो पटक यो क्षेत्रमा चुनाव जित्दैछ । यसैले अत्तालिएर नेकपा एमाले र माओवादीका साथीहरुले प्रोपोगाण्डा गरेका हुन् । यसमा कुनै सत्यता छैन । नेपाली काँगे्रस मात्र यस्तो पार्टी हो जस्ले मुलुकको २४० वटै क्षेत्रमा उम्मेदवारी दिन्छ र कहिँ कतै पनि कसैँसँग मिलेमतो गर्दैन । अरुले जस्तो जनताको मतको अपमान हुने गरि सम्झौता गर्दैन, जनताको मतको सदैव सम्मान गर्दछ ।
एक वर्षमा संविधान बनाउन नसके जनमत संग्रहमा जाने एमालेको प्रस्ताव कस्तो लाग्छ ?
पटक पटक सरकारको नेतृत्व लिएर पनि संविधान बनाउन नसक्ने लाछीहरु संविधान नबने जनमत संग्रहमा जाने धमास लगाउँदैछन् । संविधान बनाउन नसक्नुको जिम्मेवारी नै नेकपा एमाले र नेकपा एमाओवादीले लिनुपर्दछ । भलै नेपाली काँगे्रसको केही कमी कमजोरी होला तर जस्ले सत्ता पाएको छ उसको जिम्मेवारी अधिक छ । संविधान बनाउन बन्दूक हैन कलमको आवश्यकता छ जबसम्म यो विषयको ज्ञात हुँदैन तबसम्म संविधान बन्दैन ।
नेपाली काँगे्रसले प्रजातन्त्र, आवधिक निर्वाचन, पे्रस स्वतन्त्रता, बहुलवाद, व्यक्तिगत स्वतन्त्रता, आर्थिक स्वतन्त्रता, विचारको स्वतन्त्रता आदिलाई पावन्दी लगाउने खालका कुनै पनि विषय स्विकार्दैन । यो काँगे्रसको वटम लाईन हो यो बाहेकका विषयमा केही लचिलो हुन सकिन्छ । त्यसैले एमालेले आफूले केही नगर्ने जनमत संग्रहमा जाने जस्तो अमूर्त कुरा गर्नुको कुनै तुक छैन । जनतालाई भ्रम छर्नुको कुनै अर्थ छैन ।
गत संविधानसभाबाट संविधान नबन्नुको दोष कस्को ?
मूलतः नेकपा एमाओवादी र एमालेको हो । किनकी उनीहरुले जातियताका कुरा निकालेर ककसको बखेडा झिकेर संविधान बन्न नदिएको हो । अझ एमाओवादीका प्रचण्ड र बाबुरामको सत्तालोलुपताको कारण संविधानसभा विघटन गरिएको हो नत्र संविधानमा सहमति भएका बुँदाहरुलाई जारी गरेर बाँकी विषयमा विषयगत रुपमा जनमत संग्रह वा चुनावमा जान सकिन्थ्यो । उनीहरुको अप्रजातान्त्रिक सोचका कारण संविधान सभा विघटन भई संविधान बन्न नसकेको हो ।
अब आउने संविधानसभाबाट चाहिँ संविधान बन्ने ग्यारेन्टी के ?
आगामी संविधानसभामा नेपाली काँगे्रसले बहुमत ल्याएर संविधान बनाउँछ । नेपाली काँगे्रस मात्र यस्तो पार्टी हो जसले मुलुकमा भएको जुनसुकै परिवर्तनको नेतृत्व गरेको छ र परिवर्तनलाई संस्थागत गर्ने जिम्मेवारी समेत निर्वाह गरिसकेको छ । गत संविधानसभामा कम्युनिष्टहरुको बहुमत भएकै कारण संविधान नबनेको हो । यसपटक नेपाली काँगे्रसले बहुमत ल्याएर उनीहरुलाई पनि आफ्नो एजेण्डामा सहमत गराएर ६ महिनामा संविधान बनाउँछ । स्थानीय निकायको निर्वाचन गराउँछ र १ वर्षमा संविधानसभाबाट संविधान जारी गर्ने दायित्व पनि पूरा गर्दछ ।
माओेवादी जनयुद्धले मुलुक बिगा¥यो भनिन्छ, यसमा तपाइँको विचार ।
म यसमा सहमत छु । उनीहरुले मुलुकमा भएको भौतिक संरचनाहरु बिगारे, भत्काए । यसले गर्दा मुलुकले आजको दूर्गती भोग्नु परेको हो । यदि नेकपा माओवादीले जनयुद्धको नाममा भौतिक संरचना नभत्काएको भए मुलुकमा अहिले पनि दोहोरो अंकको आर्थिक प्रगति भईरहेको हुन्थ्यो । तर आफैले बिगारेर अहिले दोहोरो अंकको प्रगति, भ्यागुतोको उफ्राई भन्दै कराउनुको कुनै तात्पर्य देखिएन । जनताका छोरा छोरीलाई बन्दूक बोकाउने तर आफ्ना छोरा छोरीलाई सुविधासम्पन्न ठाउँमा पढाउने जस्तो अनैतिक काम गरेका छन् । सारा जनतालाई गरिब बनाएर आफ्नो दुनो सोझ्याउने काम गरिएको छ । यसमा एमाले पनि उत्तिकै जिम्मेवार छ ।
उम्मेदवार सुरक्षाको लागि नेपाली काँगे्रसले के पहल गरेको छ ?
उम्मेदवारको सुरक्षा नेपाली काँगे्रसले हैन सरकारले गर्नुपर्दछ । नेपाली काँगे्रस पार्टी अरु जस्तो लडाकु पालेर हिँड्ने पार्टी हैन । ऊ सदैव जनताबीच आफूलाई सुरक्षित ठान्छ । यदि जनतामा जान नदिने गरि कुनै गतिविधी हुन्छ भने त्यसको जिम्मेवारी सरकारले लिनुपर्दछ । यसैले उम्मेदवारको सुरक्षा एवं शान्ति सुरक्षाको जिम्मेवारी सरकारको हो । पार्टीभित्र प्रचार प्रसारका आन्तरिक तयारी गरिएको छ । प्रतिकारको कुनै योजना नभएतापनि हातमा दही जमाएर भने नेपाली काँगे्रसका तरुण र नेविसंघका विद्यार्थीहरु पनि बस्दैनन् । यो कुरा सबैले बुझ्दा हुन्छ ।
नेकपा (–) माओवादी लगायत ३२ दल चुनावमा आएन, यसले संविधान बन्नमा के कस्तो असर गर्छ ?
उनीहरु चुनावमा आउनुपथ्र्यो । किनकी यत्रो ठूलो अवसर बारबार आउँदैन । जनताले आफैले संविधान बनाउन पाउने अवसरको उपयोग गरिनु पर्दथ्यो । तर कुनै राजनैतिक शक्ति उनीहरु नआओस् भन्ने चाहन्थ्यो । उनीहरु अझै पनि मुलुकमा द्वन्द्व बढोस् भन्ने चाहन्छन् । यसले गर्दा उहाँहरु आउन पाउनुभएन । तापनि उहाँहरुसँग समन्वय गरेरै अगाडि बढेको भए राम्रो हुने मेरो विचार छ ।
राप्रपा नेपालले संवैधानिक राजतन्त्रको कुरा आफ्नो घोषणापत्रमै उठाएर चुनावमा होमिएको छ । यसमा तपाइँको विचार ।
राजतन्त्रको यो मुलुकमा अब आवश्यकता रहेन । त्यसैले अब राजतन्त्र कुनै पनि हालतमा फर्किँदैन । सेतो हात्तीलाई पाल्न सकिँदैन । त्यसैले यो दिवास्वप्न बाहेक केही हैन ।
मुलुकमा कस्तो प्रकारको संघियता हुनुपर्छ जातिय वा अन्य ?
म नेपाली काँगे्रसका उम्मेदवार भएको नाताले पनि पार्टीले लिएको ७ प्रदेशको नीतिमा अडिग छु । मेरो आफ्नो व्यक्तिगत विचारको यसमा कुनै स्थान हुँदैन ।
यस क्षेत्रको साझा समस्या के देख्नुभएको छ ?
विकास निर्माणमा पछाडि पर्नु नै यस क्षेत्रको प्रमुख समस्या हो । कृषि क्षेत्रमा वैज्ञानिक ढंगले काम हुनुपर्छ । किसानको पहुँचमा वृद्धि नहुनु अर्को समस्या हो । यस क्षेत्रमा पटक पटक जितेका कम्युनिष्ट नेताहरुले आफ्नो क्षेत्रलाई हेरेन । यहाँबाट नाङ्लेभारे हुँदै मेलम्ची जाने सडकको स्तरोन्नती हुनुपर्दछ । यो मार्ग तिब्बत जाने सिल्क रोड भएकोले यसको विकास नै यो क्षेत्रको विकासको लागि कोसेढुङ्गा हुन सक्तछ ।काँगे्रस जितेको अधिकांश क्षेत्रमा विकासको गति तेज भएको पाएको छु । यस हिसाबले यो क्षेत्र ठगिएको महसुस गरेको छु । मैले यो क्षेत्रको विकास निर्माणमा ठोस भूमिका निर्वाह गर्ने प्रण गर्दछु ।
पत्रकारहरुको भूमिका निर्वाचनको लागि कस्तो हुनुपर्छ ?
पत्रकारहरुको निर्वाचनको लागि अहम भूमिका हुने गर्दछ । जुन ढंगले नक्कली प्रचार प्रसार गरिएका छन् । निर्वाचन आचार संहितालाई तोड्ने काम भएको छ । त्यसबारे पत्रकारहरुले स्पष्ट कुरा राख्नुपर्दछ । पत्रकारहरु सजग भए मात्रै देश निर्माणमा अग्रगामी भूमिका खेल्न सकिन्छ । आगामी चुनावमा प्रजातन्त्रको पक्षमा नेपाली काँगे्रसको पक्षमा पत्रकारहरुले सही, सत्य–तथ्य प्रचार–प्रसार गरेमा पक्कै नेपाली काँगे्रसले जित हासिल गर्नेछ । संविधान बनाउन र प्रजातान्त्रिक हक अधिकार सुरक्षित गर्न पनि पत्रकारको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । पत्रकारिताको भविष्य सुनिश्चित पार्न एवं सूचनाको हककै लागि समेत पत्रकारहरुले नेपाली काँगे्रसलाई साथ र सहयोग गर्नु आवश्यक छ ।
स्थानीय निकाय नेतृत्वविहीन भएको कारण गाउँ गाउँमा भ्रष्टाचार मौलाएको छ यसलाई हटाउने उपाय के छ ?
संविधानसभाको चुनाव लगत्तै ६ महिनाभित्र स्थानीय निकायको चुनाव गरेर जनप्रतिनिधी पूनस्र्थापित गरिएपछि गाउँ गाउँको विकास निर्माणको विषय, भ्रष्टाचार बढेको विषय आफै हराएर जानेछन् । आवधिक निर्वाचन नै सबै कुराको रामवाण औषधी हो । नेपाली काँगे्रस जनतामा विश्वास गर्ने पार्टी भएकोले आवधिक निर्वाचनको पक्षमा छ ।
स्थानीय निकायको चुनाव संविधान नबनी कसरी गर्न सकिन्छ ?
संविधान निर्माण गर्ने एउटा प्रोसेस छ । तर विकास निर्माणको लागि जनप्रतिनिधीको अन्तरिम रुपमै भएपनि व्यवस्था नगरि हुन्न । बरु २÷३ वर्षकै लागि भएपनि स्थानीय निकायको चुनाव गर्न सकिन्छ । चुनावविना समस्याको समाधान हुन सक्तैन ।
तपाइँको निकटतम प्रतिद्वन्द्वी को होला ?
म यो क्षेत्रमा जित्छु । तर मेरो निकटतमप्रतिद्वन्द्वी को भनेर क्लियर भएको छैन । तापनि एमालेका माधव नेपाल र एमाओवादीका लिलामणीमध्ये एकजना प्रतिस्पर्धी हुने अनुमान गरेको छु ।
काठमाडौँ क्षेत्र नं. २ को केन्द्रविन्दु साँखु हो यस नगरीको विकासको लागि तपाइँसँग के योजना छ ?
यो सहर पुरातात्विक, धार्मिक एवं पर्यटकीय दृष्टीकोणले महत्वपूर्ण नगरी हो । यस नगरीको विकासको लागि हामीसँग प्रशस्त योजनाहरु छन् । तापनि समग्ररुपमा भन्नपर्दा बज्रयोगिनी, मणिचुड, शालिनदी क्षेत्रको विकासको लागि गुरुयोजना बनाएर जानु आवश्यक रहेको छ । तर अहिले मैले यो गर्छु त्यो गर्छु भन्दा चुनावको लागि मात्रै भनेको जस्तो भान पर्छ । तर मैले चुनाव जित्छु र हाम्रो पार्टीको सरकार हुने भएकोले यस क्षेत्रको सर्वाङ्गिण विकासको लागि पहल गरिरहने वाचा गर्दछु ।
अन्तमा यस पत्रिकामार्फत् आफ्ना केही भनाई राख्न चाहनुहुन्छ कि ?
म यस क्षेत्रका आम जनसमुदायसँग एउटै कुराको आग्रह गर्छु । तपाइँहरुले प्रजातान्त्रिक शक्तिलाई अगाडि बढाउनुभयो भने मात्रै देशको समग्र विकास हुन्छ । “अरुलाई पटक पटक हेर्नुभो एक पटक नेपाली काँगे्रसलाई हेर्नुस् ।” यस पार्टीले तपाइँको भविष्यको ग्यारेन्टी गर्दछ । प्रजातान्त्रिक शक्ति पराजित भयो भने मुलुक अगाडि बढ्दैन । त्यसैले संविधान बनाउन, विकास निर्माण गर्नको लागि र प्रजातन्त्रको स्थायित्वको लागि नेपाली काँगे्रसलाई जिताउन आग्रह गर्दछु । यस पटक “मुख हेरेर हैन रुख हेरेर मत दिन आग्रह गर्दछु ।” सबै जनसमुदायलाई शुभ दिपावली, छठ पर्वको शुभकामना एवम् नेपाल सम्वत ११३४ न्हुदँया भिन्तुना भन्न चाहन्छु ।
“नेपाली काँगे्रसले पहिलो पटक यो क्षेत्रमा चुनाव जित्दैछ । यसैले अत्तालिएर नेकपा एमाले र माओवादीका साथीहरुले प्रोपोगाण्डा गरेका हुन् । यसमा कुनै सत्यता छैन । नेपाली काँगे्रस मात्र यस्तो पार्टी हो जस्ले मुलुकको २४० वटै क्षेत्रमा उम्मेदवारी दिन्छ र कहिँ कतै पनि कसैँसँग मिलेमतो गर्दैन । अरुले जस्तो जनताको मतको अपमान हुने गरि सम्झौता गर्दैन, जनताको मतको सदैव सम्मान गर्दछ ।”
0 Comments
Thanks for your concerns